Familiebedrijven doen het goed: hoge kwaliteit en service, grote betrokkenheid en tevredenheid van medewerkers, sterke resultaten en financiële buffers. Deze vlieger gaat natuurlijk niet altijd op, maar familiebedrijven scoren gemiddeld wel beter dan andere bedrijven. Niet onbelangrijk in tijden van corona of andere crises! De kunst is om deze sterke factoren door te geven aan de volgende generaties. Overdragen betekent loslaten en laat dat nu net het moeilijkst zijn! Maar loslaten geeft ruimte.
Wij begeleiden organisaties bij hun transitie. Hiervoor kunnen verschillende aanleidingen zijn, zoals de wens tot het op- of afschalen c.q. verbeteren van de organisatie, overdrachtssituaties binnen de familie naar een nieuwe generatie of naar nieuwe eigendomsverhoudingen. We kennen de spanningen die daarmee gepaard gaan.
In grote lijnen doorloopt een succesvol familiebedrijf de volgende stappen: fase 1 – oprichting en groei; fase 2 – vorming van een professionele structuur; fase 3 – consolidatie in een bestuursorganisatie. We nemen u mee in dit proces.
Fase 1 – oprichting en groei
De oprichter is een echte ondernemer: een vakspecialist met het talent om het de klanten in zijn of haar vakgebied een stuk makkelijker te maken. Vaak zijn dit enorm gedreven mensen die dag en nacht met hun bedrijf bezig zijn en goed begrijpen wat de marktbehoefte is. In een relatief korte periode lukt het om de organisatie op te tuigen, medewerkers aan te nemen en de onderneming te laten groeien. De grote kracht zit hem in de gedrevenheid en deskundigheid van de oprichter die overal bovenop zit. Naarmate de onderneming groter wordt, draagt hij/zij steeds meer taken aan de medewerkers over, zonder zelf de controle uit handen te geven.
Fase 2 – vorming van een professionele structuur
De onderneming groeit door en heeft inmiddels een dusdanige omvang gekregen dat een professionelere structuur hard nodig is om de organisatie beheersbaar te houden. Vaak is dit een opstap naar expansie. Het aantal opdrachten neemt steeds meer toe en de complexiteit wordt groter. In deze fase wordt onze begeleiding gevraagd voor procesoptimalisatie en de ontwikkeling van een cultuur van eigenaarschap, bewustwording en resultaatgericht werken. Startvragen zijn: wat hebben de klanten nodig en hoe kijken zij tegen de organisatie aan? Hoe kunnen we de klanten het beste van dienst zijn? Wat doen we goed en wat kan beter? Samen bepalen we de route om aan te sluiten op de marktvraag die de organisatie wil beantwoorden. Dat is het uitgangspunt voor de transitie. Vervolgens ontwikkelen we samen met de organisatie een professionele structuur met de juiste functieprofielen, noodzakelijke competenties en gewenste resultaatafspraken. Dat alles leggen we vast om duidelijkheid te verschaffen.
Fase 3 – consolidatie en confrontatie
Kinderen van de oprichter groeien met het bedrijf op. Van jongs af aan helpen ze vaak mee. Als ze interesse in de activiteiten houden, volgen ze een relevante opleiding en doen elders veel ervaring op. Daarna komen ze met frisse energie de organisatie binnen. De spanningen ontstaan als deze tweede generatie leidinggevende capaciteiten heeft en in een managementfunctie terechtkomt. Ze nemen immers nieuwe inzichten mee en hebben vaak minder moeite om een tegengeluid te geven dan de overige medewerkers, anders dan wat de familie gewend is.
De overdracht naar deze volgende generatie gaat meestal niet zonder slag of stoot. De oprichter ziet het belang van een professionele structuur en gestroomlijnde processen, maar laat het reilen en zeilen van de organisatie niet zo maar los. Het liefst produceert hij zelf de kwaliteitsproducten en bezoekt hij zelf al zijn klanten, maar dat is in een middelgrote organisatie niet meer haalbaar. De volgende generaties willen de ruimte, maar beschikken niet vanzelfsprekend over alle deskundigheid en eigenschappen waarmee de oprichter zo succesvol is geworden.
Het besef groeit dat de oprichter de dagelijkse leiding deels of helemaal moet loslaten. Wij begeleiden de onderneming én de familie met het opzetten van een professionele bestuursorganisatie. Kern hiervan is dat de juiste persoon op de juiste plek komt te zitten. De dagelijkse leiding hoeft niet vanzelfsprekend in handen te zijn van de oprichtersfamilie, maar hun expertise en ervaring blijven hoe dan ook van grote betekenis. Een nieuwe structuur, een andere rol voor de oprichter of familie, overdracht naar de tweede of derde generatie – het zijn allemaal stappen in deze fase die met sterke emoties gepaard gaan, maar noodzakelijk zijn voor verdere groei.
Meersporenaanpak
Met onze Next Level-aanpak zijn we tegelijkertijd bezig met procesoptimalisatie, cultuurtransitie en overdrachtsvraagstukken. Door de transitie neemt de waarde van de organisatie zeker toe. Door parallel ook de families te begeleiden bij bestuursvorming en overdracht, transformeren wij succesvolle familiebedrijven tot professionele, wendbare en toekomstbestendige organisaties waarin verschillende generaties effectief samenwerken.
Belangrijk is dat de oprichter en de familie bereid zijn los te laten, zodat de organisatie en de volgende generaties de ruimte krijgen. Loesje geeft een belangrijk argument: ‘Als je loslaat heb je twee handen vrij om de toekomst te grijpen’. Dat kunnen wij met onze ervaring met overtuiging onderstrepen.
Meer weten over H+C, succesvolle transities in familiebedrijven en effectief samenwerkende generaties?
Bel Henk Hauptmeijer op nummer 070-346 92 05 of 06-53 20 67 31 of
Rob Noorland op nummer 06-27 17 68 86 voor meer informatie en relevante referenties.